บอแรกซ์ หรือ Borax (Na₂B₄O₇·10H₂O) เป็นแร่ธาตุที่ไม่มีส่วนประกอบของโลหะ ซึ่งพบได้ตามธรรมชาติในรูปของเกลือไฮเดรต โดยมีสูตรเคมี Na₂B₄O₇·10H₂O มันถูกนำมาใช้เป็นอย่างกว้างขวางในอุตสาหกรรมต่างๆ เนื่องจากคุณสมบัติที่โดดเด่น อาทิ การละลายน้ำสูง, ความเป็นเบส (alkaline) และความสามารถในการสร้างสารประกอบเชิงซ้อน
ต้นกำเนิดและการเกิดขึ้นของบอแรกซ์
บอ rax เกิดขึ้นตามธรรมชาติในพื้นที่ที่มีกิจกรรมทางธรณีวิทยาที่รุนแรง โดยมักพบในรูปของแร่ Boraxite หรือ Colemanite ที่มีอยู่ทั่วโลก ตัวอย่างเช่น สหรัฐอเมริกา, ตุรกี, และชิลี เป็นแหล่งผลิตบอ rax สำคัญของโลก
คุณสมบัติพิเศษของบอแรกซ์
บอ rax มีคุณสมบัติที่ทำให้มันกลายเป็นวัสดุอเนกประสงค์:
-
การละลายน้ำสูง: บอ rax สามารถละลายได้อย่างรวดเร็วและง่ายในน้ำ
-
ความเป็นเบส: บอ rax เป็นสารเคมีที่มี pH สูง ทำให้เหมาะสำหรับการใช้เป็นตัวปรับ pH และปฏิกิริยาเคมีต่างๆ
-
การสร้างเชิงซ้อน: บอ rax สามารถทำปฏิกิริยากับโลหะหนักหลายชนิด เช่น โครเมียมและสังกะสี เพื่อสร้างสารประกอบเชิงซ้อนที่ละลายน้ำได้
-
ความสามารถในการฆ่าเชื้อโรค:
บอ rax มีคุณสมบัติในการยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย และเชื้อรา ทำให้เหมาะสำหรับการใช้เป็นสารฟอกขาวและ 살균
บทบาทสำคัญของบอ rax ในอุตสาหกรรม
บอ rax ถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรมที่หลากหลายด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้:
-
อุตสาหกรรมกระจก: บอ rax เป็นส่วนผสมที่สำคัญในการผลิตกระจก เนื่องจากช่วยเพิ่มความแข็งแรง ความใส และความทนทานต่อความร้อน
-
อุตสาหกรรมยา: บอ rax ถูกนำมาใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิตยา เช่น ยาแก้ท้องเสีย, ยาแก้อักเสบ และยารักษากลาก
-
อุตสาหกรรมทำความสะอาด: บอ rax ถูกใช้เป็นส่วนผสมในสบู่, ผงซักฟอก และน้ำยาขจัดคราบเนื่องจากความสามารถในการฆ่าเชื้อโรค
-
อุตสาหกรรมเกษตร: บอ rax ถูกใช้เป็นปุ๋ยสำหรับพืชบางชนิดและเป็นสารกำจัดศัตรูพืช
-
อุตสาหกรรมเซรามิค: บอ rax เป็นส่วนผสมที่ช่วยเพิ่มความแข็งแรงและความทนทานของผลิตภัณฑ์เซรามิค
กระบวนการผลิตบอ rax
การผลิตบอ rax จากแร่ Boraxite หรือ Colemanite เกิดขึ้นผ่านขั้นตอนต่อไปนี้:
-
การขุด: แร่ Boraxite หรือ Colemanite จะถูกขุดจากเหมือง
-
การบดและสกัด: แร่จะถูกบดและสกัดเพื่อแยกสารเจือปน
-
การละลาย: แร่ที่ผ่านการบดแล้วจะถูกละลายในน้ำร้อน
-
การตกตะกอน: สารละลายจะถูกทำให้เย็นลงเพื่อให้เกิดการตกตะกอนของบอ rax
-
การอบแห้ง: บอ rax ที่ตกตะกอนจะถูกอบแห้งจนได้รูปร่างผลึก
-
การบรรจุ:
บอ rax ผงหรือผลึกจะถูกบรรจุสำหรับการขนส่งและจำหน่าย
ตารางเปรียบเทียบคุณสมบัติของบอ rax กับแร่ธาตุอื่นๆ
แร่ | การละลายน้ำ | pH | ความเป็นพิษ |
---|---|---|---|
บอ rax | สูง | 9-10 | ต่ำ |
โซเดียมคาร์บอเนต | ปานกลาง | 10-11 | ต่ำ |
แคลเซียมคาร์บอเนต | ต่ำ | 8-9 | ต่ำ |
สรุป
บอ rax เป็นแร่ธาตุที่ไม่ใช่โลหะที่มีคุณสมบัติพิเศษและหลากหลาย ทำให้มันถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ อย่างกว้างขวาง ตั้งแต่กระจก, ยา, สบู่ไปจนถึงเกษตร
ความสามารถในการละลายน้ำสูง, ความเป็นเบส และความสามารถในการสร้างเชิงซ้อนของบอ rax ต่างก็ทำให้มันกลายเป็นวัสดุอเนกประสงค์ที่สำคัญในโลกสมัยใหม่